Γιατί τα Playmobil δεν έχουν μύτη

Τα πλαστικά ανθρωπάκια των 7,5 εκατοστών δεν εντυπωσίασαν στο ντεπούτο τους. Τα επόμενα χρόνια, παιδιά από όλο τον κόσμο θα τα αγαπήσουν κάνοντας τον δημιουργό τους δισεκατομμυριούχο.

Στην πραγματικότητα, η ιστορία των Playmobil ξεκινά πολύ πιο παλιά. Το 1876 ιδρύεται στην Βαυαρία μια επιχείρηση που κατασκευάζει περίτεχνες κλειδαριές και εξαρτήματα για φέρετρα. Καθώς τα χρόνια περνούν, η εταιρεία περνά από γενιά σε γενιά και σταδιακά επεκτείνεται, φτιάχνοντας μεταλλικούς κουμπαράδες, τηλέφωνα και ταμειακές μηχανές, που πουλά ανά την Ευρώπη.

Στο διάστημα αυτό, φροντίζει πάντα να προσαρμόζεται στις συνθήκες και τις επιταγές της εποχής. Όπως πολλοί από τους Γερμανούς επιχειρηματίες αυτής της γενιάς, παίρνει ιδέες από την Αμερική και τις μεταφέρει στη χώρα του, όπου μεταπολεμικά χτίζεται ένα οικονομικό θαύμα.

Κάπως έτσι, τη δεκαετία του 1950 κάνει στροφή από τα μεταλλικά παιχνίδια που έως τότε έφτιαχνε στα πλαστικά. Το 1958, η εταιρεία φέρνει στην Ευρώπη το χούλα χουπ.

Όμως στην πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970, το πλαστικό είναι ακριβό και δυσεύρετο και έτσι ο Brandstaetter ζητά από τον βασικό σχεδιαστή του, τον Hans Beck, να φτιάξει παιχνίδια που δεν χρειάζονται πολύ από αυτό.

Μαζί, δημιουργούν τα Playmobil όπως τα γνωρίζουμε μέχρι και σήμερα. Τα πλαστικά ανθρωπάκια με τα χαμογελαστά πρόσωπα ήταν σχεδιασμένα ώστε να προσφέρουν «τη μέγιστη δυνατή αξία παιχνιδιού με την ελάχιστη δυνατή ποσότητα πλαστικού».

Ο Beck έφτιαξε τα ανθρωπάκια σε κλίμακα 1:24, ώστε να χωρούν εύκολα στα παιδικά χεράκια. «Έβαζα τις μικρές φιγούρες στα χέρια τους χωρίς να πω το παραμικρό για το τι ήταν. Και τις δέχονταν αμέσως. Έφτιαχναν μικρές ιστορίες για αυτές. Ποτέ δεν βαριούνταν να παίζουν μαζί τους», θα έλεγε χρόνια μετά, σε μία συνέντευξή του ο Beck.

Ο σχεδιαστής παρατηρούσε πολύ τις ζωγραφιές των παιδιών και αντλούσε έμπνευση από αυτές. Όπως στις παιδικές ζωγραφιές, όπου τα πρόσωπα έχουν συνήθως μάτια και στόμα αλλά όχι μύτη, έτσι και στα Playmobil, λείπουν οι μύτες.

Μπορεί τα Playmobil να μην κατάφεραν ποτέ να βγουν από τη σκιά των Lego, όμως ο Brandstaetter είχε στα χέρια του ένα χρυσορυχείο. «Η επιτυχία τους τη στιγμή εκείνη, μας έσωσε από τη χρεοκοπία», θα παραδεχόταν αργότερα ο επιχειρηματίας.

Η εταιρεία έχει φτιάξει μέχρι σήμερα περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια Playmobil και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα των λεγόμενων Mittelständler, των μικρομεσαίων οικογενειακών επιχειρήσεων που κρατώντας ψηλά τον πήχυ της μηχανικής και του ντιζάιν, θεωρούνται η ραχοκοκαλιά της γερμανικής οικονομίας.

Ο ίδιος ο Brandstaetter παρέδωσε τη διοίκηση της Playmobil το 2000, αλλά συνέχισε να πηγαίνει καθημερινά στα γραφεία της εταιρείας έως τον θάνατό του, τον Ιούνιο του 2015, σε ηλικία 81 ετών.

Πριν τον θάνατό του, το αμερικανικό περιοδικό Forbes υπολόγιζε την προσωπική του περιουσία στα 1,2 δισ. δολάρια.

Ο Horst Brandstaetter ήταν μόλις 19 ετών το 1952, όταν μπήκε στην οικογενειακή επιχείρηση, την οποία εκείνη την εποχή «έτρεχαν» οι δύο θείοι του.  Ανήσυχο πνεύμα, πιέζει την γηρασμένη επιχείρηση να μπει σε νέες αγορές. Γίνεται κανονικός μέτοχος σε ηλικία 21 ετών και τελικά παίρνει τον έλεγχο της εταιρείας, την οποία και διοίκησε για τις επόμενες έξι δεκαετίες.