Ο σπάνιος – μυθικός αριθμός των μυρμηγκιών στη Γη

Το μέτρημα των μυρμηγκιών στον πλανήτη μας μοιάζει με το μέτρημα των κόκκων της άμμου στις παραλίες.

Παρ’ όλα αυτά έξι επιστήμονες «τόλμησαν» να το επιχειρήσουν και κατέληξαν στην πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα εκτίμηση: Στη Γη υπάρχουν περίπου 20 τετράκις εκατομμύρια μυρμήγκια ή 20.000.000.000.000.000 (ο αριθμός 20 ακολουθούμενος από 15 μηδενικά).

Αυτός ο αστρονομικός αριθμός -μεγαλύτερος από δύο έως 20 φορές σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις- αντιστοιχεί σε μία συνολική βιομάζα 12 μεγατόνων ή εκατομμυρίων τόνων (βάρος άνθρακα). Η βιομάζα των μυρμηγκιών είναι μεγαλύτερη από όλα μαζί τα πουλιά και τα θηλαστικά ζώα του πλανήτη μας, τα οποία εκτιμάται ότι έχουν βιομάζα 2 και 7 μεγατόνων, αντίστοιχα, ενώ είναι περίπου το 20% της βιομάζας της ανθρωπότητας.

Μάλιστα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι πιθανότατα τα μυρμήγκια είναι αρκετά περισσότερα, καθώς οι επιστήμονες βάσισαν την εκτίμηση τους κατ’ ανάγκη στα μυρμήγκια που φαίνονται στο έδαφος και όχι σε αυτά που ζουν κυρίως στα δέντρα ή στο υπέδαφος. Επίσης, τα στατιστικά στοιχεία για την Αφρική και τη Βόρεια Ασία είναι σχετικά περιορισμένα.

Οι ερευνητές από τη Γερμανία και το Χονγκ Κονγκ, με επικεφαλής τους βιολόγους Σαμπίνε Νούτεν και Πάτρικ Σουλτχάις του γερμανικού Πανεπιστημίου Γιούλιους Μαξιμίλιαν του Βίρστμπουργκ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (Proceedings of the National Academy of Sciences-PNAS), ανέλυσαν δεδομένα από 489 έρευνες που είχαν μετρήσει την πυκνότητα των μυρμηγκιών σε διάφορα μέρη του κόσμου. Στη συνέχεια, έκαναν υπολογισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο με βάση τα κατά τόπους δεδομένα.

«Οποιοσδήποτε έχει δει τα μυρμήγκια και έχει συνειδητοποιήσει πόσα πολλά υπάρχουν, πιθανότατα έχει αναρωτηθεί τελικά πόσα υπάρχουν συνολικά, είναι ένα ερώτημα στο μυαλό των ανθρώπων», δήλωσε ο Σουλτχάις.

Υπάρχουν 15.700 γνωστά είδη και υποείδη μυρμηγκιών, τα οποία συχνά παίζουν ζωτικό ρόλο στα οικοσυστήματα, π.χ. για τη διασπορά των σπόρων, την ανακύκλωση και αυξημένη διαθεσιμότητα των θρεπτικών συστατικών μέσω ανακατέματος και μετακίνησης του εδάφους (μετακινούν ετησίως έως 13 τόνους εδάφους ανά εκτάριο, δηλαδή ανά δέκα στρέμματα), την τροφή που αποτελούν για διάφορα ζώα κ.ά. Από την άλλη πλευρά, έχουν και αρνητικές επιπτώσεις, καθώς ορισμένα επεμβατικά είδη μπορεί να διαταράξουν την τοπική βιοποικιλότητα και να προξενήσουν σημαντική ζημιά.

Μυρμήγκια ζουν σχεδόν παντού στον κόσμο, με εξαίρεση τις πολικές περιοχές. Η μεγαλύτερη πυκνότητά τους ανά τετραγωνικό μέτρο εδάφους είναι στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Τα δάση και οι άνυδρες περιοχές φιλοξενούν τα περισσότερα είδη, ενώ τα μυρμήγκια είναι πολύ σπανιότερα σε περιοχές με έντονη ανθρώπινη παρουσία.